top of page

Authentiek voetballand in de Middellandse Zee

Foto van schrijver: Gino van LooyGino van Looy

Begin 2018 reisde een deel van de redactie van Panenka Magazine naar Malta, voor een paar zonnestralen, een verse visschotel aan zee, weggespoeld met lokale witte wijntjes, en natuurlijk veel voetbal. Een aanrader!


Foto: Archief Panenka Magazine


Wat voorafging:

In de zomer was ik met mijn gezin op vakantie naar Malta, en ik besloot om ook eens een voetbalwedstrijd uit de Maltese competitie bij te wonen. Mijn oog viel op Balzan-St. Andrews in het Centenary Stadium. Om er met het openbaar vervoer te geraken vanuit St. Paul’s was al een hele onderneming, zeker als de chauffeur je een kilometer of drie te vroeg laat uitstappen en je helemaal bezweet aankomt.


De match zelf had niet veel om het lijf: laag tempo, veel geniepige fouten en veel gele kaarten. Ik wilde iemand interviewen over het Maltese voetbal, en mijn oog viel op een man die constant de scheidsrechter uitschold. Het bleek Sandro Azzopardi te zijn, de vice-voorzitter van de club. Hij vertelde dat ze vorig seizoen tweede geworden waren en in enkele jaren tijd van derde naar eerste waren gepromoveerd en het toeschouwersaantal van 20 naar 150 hadden zien stijgen. Ze hadden ook al Europees gespeeld en hadden een samenwerkingsverband met Partizan Belgrado. Ik geloofde het allemaal wel. Balzan verloor de match met 2-3, de 300 supporters beschouwden het stadion als de ideale plaats om een siesta te houden en Azzopardi ging door met op de scheidsrechter te schelden. Neen, voetbal op Malta was niet echt opwindend.


Panenka Lezersreis

De lezersreis met Panenka naar Malta was een uitgelezen mogelijkheid om te zien of de match Balzan-St. Andrews een juiste afspiegeling was van de stand van het Maltese voetbal.

Onze eerste uitstap is naar het Ta’Qalistadion, het nationale stadion van Malta. We krijgen een rondleiding door het stadion van damesbondscoach Mark Gatt en Alfred Cachia, een oudere éminence grise in de Maltese trainerswereld. Vooral Cachia valt op door de passie waarmee hij spreekt over het Maltese voetbal. Het stadion zelf is redelijk modern en er kunnen 17.000 toeschouwers in, best veel naar Maltese begrippen.


We mogen ook in de kleedkamers, waar de namen van de internationals op de muur staan. Voor de Nederlanders valt vooral de naam Bonello op, de zoon van de doelman van de beruchte 12-1 tegen Spanje, waardoor Nederland het EK misliep (zie kader). De gids wordt duidelijk niet graag herinnerd aan deze afstraffing en zegt dat het een ommekeer teweegbracht in het Maltese voetbal; zo’n schande zou niet meer mogen voorvallen. Schamper antwoordt een van onze groep dat ze met het smeergeld dat ze van Spanje gekregen hebben, toch een mooi stadion hebben gezet…


De passie van onze gids bereikt zijn hoogtepunt in de perszaal, waar alle Maltese spelers van het jaar sinds 1960 met een foto aan de muur hangen. De meesten lijken wel van een pintje en frietje te houden aan hun postuur te zien, maar volgens onze gids waren het allemaal ‘massive players’. Buiten Carmel Busuttil, die nog bij Racing Genk gespeeld heeft en een goede spits was, is er echter geen enkele speler die we kennen.


Foto: Deelnemers in de perszaal - Archief Panenka Magazine


De gids geraakt nu helemaal op dreef en neemt ons zelfs mee naar het openbaar zwembad dat aan het stadion verbonden is. Niets speciaals, maar hij spreekt er vol lof over en de uitbater probeert ons zelfs een abonnement aan te smeren, maar hier gaat niemand op in. Bij het bezoek aan het Centenary Stadium, dat naast het nationale stadion ligt, zien we de meiden van ’t Gooi trainen. Zij zijn blijkbaar op stage op Malta en we zullen hen nog terugzien.


Na wat toeristische hotspots te hebben meegepikt, voelen we stilaan de spanning toenemen. Deze avond staat de topper tussen Birkirkara en Gzira United op het programma. Mijn ervaring van in de zomer indachtig, vertel ik mijn medereizigers dat ze niet te veel moeten verwachten.


Maltees temperament

Maar de wedstrijd overtreft de stoutste verwachtingen. Birkirkara overspeelt de nummer twee Gzira helemaal en staat al snel 2-0 voor. Ik geloof mijn ogen niet. Ook de supporters maken er een feest van. We staan in het vak van de Birkirkara-supporters. Voor de match wordt er met grote geel/ rode vlaggen van Birkirkara gezwaaid, maar die vlaggen worden tijdens de match opzijgelegd, zodat de andere supporters het zicht niet benomen wordt. Beleefd zijn ze dus wel.


Toch is er plots een opstootje. Hoewel de supporters van elkaar gescheiden zijn door een hek, dagen ze elkaar toch uit en sommigen klimmen zelfs op het hek. De twee aanwezige politie-agenten gaan naar de jongelui, tikken op hun schouder en het probleem is van de baan. Malta is relaxed, zelfs in het beteugelen van het hooliganisme. Ook eigenaardig is dat je in de kantine wodka en whisky kan bestellen, wat bijdraagt tot de goede sfeer.


Een extraatje voor ons is dat op het bijveld de match tussen de meisjes U19 van Malta en ’t Gooi gespeeld wordt. We hebben zicht op een deel van dat veld, en zo zien we de Nederlandse meisjes een mooi stiftdoelpunt scoren. Het beeld dat echter bijblijft is dat van de Maltese doelvrouw die de bal terug over de omheining wil trappen richting Centenary Stadium. Ze twijfelt, komt wat dichter, trapt… en de bal gaat ongeveer een meter omhoog. Een mooie afsluiter van deze bijzondere dag. Oh ja, de meiden van ’t Gooi verliezen met 4-2


Tip van de bondscoach

Dag twee begint al even stralend als de eerste dag en vandaag is het programma licht aangepast. Gisteren hebben we net voor de match de Belgische bondscoach van Malta, Tom Saintfiet, gesproken en die heeft reisleider Tom opgebeld. We zouden in de vroege namiddag naar het Victor Tedesco Stadium moeten afzakken om de wedstrijd uit de Maltese tweede klasse tussen Qormi en San Gwann te volgen. Volgens Saintfiet echt iets voor groundhoppers.

Nadat we de lost ground van het oude Gzira Stadium hebben gevonden (zie toer.tips) bezoeken we eerst nog de mooie hoofdstad La Valletta. En ook hier blijkt dat het voetbal best fanatiek gevolgd wordt. In een winkeltje dat volgestouwd staat met rommel, hangen ook enkele voetbalsjaals. De eigenaar blijkt een hevige fan van FC Valletta en is vroeger zelfs mee op Europese verplaatsing getrokken naar de Sovjet-Unie. Als hij hoort dat we straks naar een match van zijn geliefde club gaan kijken, wordt hij zelfs emotioneel.


We zakken nu af naar het Victor Tedesco Stadium. De wedstrijd beantwoordt aan onze verwachtingen. Zo weinig mogelijk combinaties, heel veel duels, spelers met overgewicht en spitsen die vanaf het moment dat ze het strafschopgebied ruiken geen ploegmaats meer zien staan en liefst de bal hoog over schieten.


Wel opvallend waren de hoekschoppen van San Gwann. Elke keer probeerden ze iets anders. Ofwel gingen ze met vijf spelers op de doellijn staan in het strafschopgebied, ofwel in een hoek van het strafschopgebied of allemaal rond het strafschoppunt. Wat de exacte bedoeling was, zullen we nooit te weten komen, want de hoekschoppen werden zo dramatisch getrapt dat de bal steeds aan de eerste paal al werd ontzet.


Havenkranen

Na een helft hadden we het wel gezien en trokken we naar het Hibernians Stadium, in mijn ogen het mooiste van Malta. Een grote tribune met staan- en zitplaatsen en achter het ene doel een prachtig terras. Ook het uitzicht op de stad en haar basiliek is prachtig en de grote havenkranen die in de ondergaande zon over en weer rijden, geven het geheel iets surrealistisch.


Op het veld zien we tijdens de eerste match tussen rode lantaarn Lija en Mosta een karrenvracht doelpunten. Ook al arriveren we pas de tweede helft, we zien zes keer scoren, Mosta wint met 1-5. Na deze match speelt traditieclub FC Valletta tegen Senglea. Het is een match op het scherpst van de snee en ook de supporters laten zich niet onbetuigd.


We zitten in het vak van Valletta, ‘City’ zoals de supporters scanderen met hun onvermijdelijke trommel in de hand. Bij de minste fout wordt de bezoekers of de scheidsrechter de huid vol gescholden en tijdens de rust gaat de politieman mee op het veld om de gemoederen te bedaren tussen de twee ploegen. In de tweede helft krijgt Valletta een twijfelachtige strafschop die wordt omgezet door een Afrikaanse speler. Hij juicht nog even en gaat dan op de grond liggen: kramp, iets wat veel voorkomt tijdens de Maltese wedstrijden. En dat is echt niet te wijten aan het verzengende tempo waarin de wedstrijden gespeeld worden.

Hoe hevig het er tijdens de matchen soms aan toe gaat, na de match is het allemaal weer peis en vree tussen de supporters die broederlijk het stadion verlaten.


Als VIP naar het Nationale Stadion

Op onze laatste dag staan nog twee matchen op het programma in het nationale stadion. Bondscoach Saintfiet heeft voor ons gratis VIP-kaarten geregeld, maar het heeft wel wat voeten in de aarde eer de stewards dat door hebben.


De wedstrijden hebben deze laatste dag niet veel om het lijf. De eerste match tussen Tarxien en Floriana eindigt op 0-2. Omdat er zo weinig te beleven valt op het veld, is dit een mooie gelegenheid om bondscoach Saintfiet uitgebreid te interviewen (zie pag.28/29). Tijdens de pauze tussen de twee matchen zakken we af naar de kantine waar de spelersvrouwen ook hun opwachting gemaakt hebben. Als de wedstrijd even aantrekkelijk wordt als de vrouwen, ziet het er goed uit. Maar dat is niet het geval. De match tussen Hibernians en Hamrun is de slechtste die we voorgeschoteld krijgen. In de eerste helft mist de thuisploeg enkele opgelegde kansen, de tweede helft is er niets te zien.


Tom Saintfiet wijst ons op een man voor ons, diep weggezakt onder zijn muts. Het blijkt Christian Zaccardo te zijn, die in 2006 nog deel uitmaakte van de kern van Italië die wereldkampioen werd. Hij speelt sinds oktober 2017 bij Hamrun Spartans op Malta maar lijkt meer interesse te betonen in zijn smartphone dan in wat er op het veld gebeurt. Waarom hij op Malta is komen spelen, blijft ook voor ons een groot mysterie.


Voetballand Malta

Na drie goedgevulde voetbaldagen is het weer tijd om het relaxte en zonnige en warme Malta weer te verlaten voor de koude van de Lage Landen. Is Malta een plaats waar je als voetballiefhebber aan je trekken komt? Best wel. De supporters zijn authentiek, trots en fanatiek, ook al hebben ze in hun hele geschiedenis niks gewonnen. De stadions zijn pittoresk, alleen jammer van het kunstgras dat soms van erbarmelijke kwaliteit is. Het voetbal is een variant op het kick en rush van de lagere Engelse divisies, dus duels en kaarten genoeg. Maar bovenal blijft Malta in de winter ook warm en relaxed. Voetbal is de belangrijkste bijzaak in het leven, maar de Maltezers hebben te veel levensvreugde om echt aangeslagen te zijn na een nederlaag. Voetbal is een feest, op Malta nog wel.



Foto's: Impressies redactie- en lezersreis - Britt Antoniw


Dit artikel verscheen eerder in Panenka 15

bottom of page